Suplementacja witaminą D – rekomendacje dla dzieci i młodzieży

Niedobór witaminy D jest powszechny w populacji polskiej, a postępująca zmiana trybu życia i niska podaż witaminy D w diecie pogłębiają ten problem. Konieczne jest wdrożenie i realizowanie zaleceń dotyczących profilaktyki i leczenia niedoborów witaminy D we wszystkich grupach wiekowych.

Najważniejsze zalecenia, o których należy wspomnieć to:

1. Suplementacja ma za zadanie osiągnięcie, a następnie utrzymanie stężenia optymalnego > 30-50 ng/ml 25(OH)D we krwi.

2. Zalecane jest przyjmowanie optymalnej dawki suplementu, odpowiedniej dla swojego wieku, masy ciała i ilości przyjmowanej witaminy D3 w diecie regularnie zamiast wysokich dawek raz na jakiś czas (chyba, że wymaga tego leczenie i zwiększanie dawek musi być prowadzone pod ścisłą kontrolą).

3. W przypadku niedoborów witaminy D3 potwierdzonych badaniem stężenia 25(OH)D w surowicy krwi lub innych odbiegających od normy przypadków dawkę suplementu określa LEKARZ – nie należy samemu zwiększać dawek suplementu, gdyż możliwe jest przedawkowanie witaminy, co wiąże się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.

4. Dobór suplementacji powinien nastąpić po uprzednim sprawdzeniu stężenia 25(OH)D w surowicy krwi.

5. Nie ma żadnych wskazań do tego aby suplementować witaminę D3 razem z witaminą K2, chyba że będą przyjmowane dużo wyższe dawki.

Zalecenia suplementacji witaminą D:

U dzieci zdrowych przebywających na słońcu z odkrytymi przedramionami i podudziami przez co najmniej 15 minut w godzinach od 10.00 do 15.00 bez kremów z filtrem w okresie od maja do września suplementacja nie jest konieczna, choć wciąż zalecana i bezpieczna.

Jeżeli powyższe warunki nie są spełnione, zalecana jest suplementacja w dawce 600–1000 IU/dobę, w zależności od masy ciała i podaży witaminy D w diecie, przez cały rok.

U zdrowych nastolatków przebywających na słońcu z odkrytymi przedramionami i podudziami przez co najmniej 15 minut w godzinach od 10.00 do 15.00 bez kremów z filtrem w okresie od maja do września suplementacja nie jest konieczna, choć wciąż zalecana i bezpieczna.

Jeżeli powyższe warunki nie są spełnione, zalecana jest suplementacja w dawce 800–2000 IU/dobę, w zależności od masy ciała i podaży witaminy D w diecie, przez cały rok.

Drugim źródłem witaminy D dla człowieka jest dieta, ale w warunkach naturalnych jest ona źródłem znacznie mniej efektywnym, w porównaniu do syntezy w skórze – pokrywa maksymalnie do 20% dziennego zapotrzebowania. Witamina D występuje w dwóch formach. Witamina D pochodzenia zwierzęcego to cholekalcyferol (witamina D3), a pochodzenia roślinnego i z grzybów to ergokalcyferol (witamina D2). Naturalnym źródłem witaminy D są głównie ryby, takie jak węgorz, łosoś dziki, śledź, w znacznie mniejszym stopniu żółtko jaja, ser żółty, mleko, niektóre grzyby. Badania składu diety w różnych populacjach wykazały, że w przypadku braku zapewnienia dodatkowego źródła, jakim jest synteza skórna, nawet urozmaicona dieta nie może być traktowana jako źródło w pełni pokrywające dzienne zapotrzebowanie na witaminę D, dlatego tak istotną rolę odgrywa jej odpowiednia suplementacja.